De Wereld Morgen, 13 november 2016
De Belgische Vrouwendag vond dit jaar plaats in Antwerpen. Het werd een bewogen dag met hevige discussiemomenten, workshops en als afsluiting getuigenissen van feministen. Samira Azabar is één van hen. Lees hier de getuigenis die ze bracht.
Beste
Ik ben blij hier vandaag het rijtje van krachtige zelfverzekerde vrouwen te mogen aanvullen, meer nog af te sluiten. Toen de vraag gesteld werd om iets te komen brengen rond feminisme en de dagdagelijkse strijd heb ik lang moeten nadenken over wat vandaag essentieel is.
Ik dacht aan de vele momenten waar in mijn dichte kringen schoonheidsidealen bevraagd werden maar tegelijkertijd ook naar werd gestreefd want anders zijn is zo moeilijk. Hoe vrouwen worstelen met de druk om als seksobject door het leven te gaan. Of hoe vrouwen op leeftijd omwille van onzekerheid hun lichaam onder handen nemen door middel van operaties omdat verouderen nu eenmaal niet sexy is. Of mijn leeftijdsgenoten die seksisme dulden omdat ze niet willen zeuren of preuts willen overkomen. Kortom, in verzet gaan , tegen de dominante stroom in – hoe seksistisch deze ook moge zijn- blijft een heuse opdracht anno 2016.
Net zoals het blijven jongleren met allerlei taken of het nu huishouden betreft, het fulltime werken, het moeder zijn maar ook feminist, activist, antiracist, de verwachtingen van familie en vrienden, het levenslang competenties verwerven en ga zo maar door. Allemaal factoren die enorm veel tijd vragen en waar je door alles heen, niet meer bezig bent met de vraag van wie je wil zijn en wat je daarvoor nodig hebt. Uit vrees om uit de boot te vallen. Om te vertragen in de ratrace die zich veel langer opdringt.
Belangrijk is dat we juist dan als mensen, als burgers maar vooral als bondgenoten elkaar kunnen ondersteunen in plaats van de concurrentie op te drijven over wie wat kan combineren en ten koste van hoeveel onderbetaalde poetsvrouwen, maar ook hoeveel burn-outs of depressies we nog moeten doorstaan vooraleer we tot het besef komen dat er nog andere belangrijkere dingen zijn zoals kwaliteit in ons leven.
We blijven – hoewel vele problemen structureel zijn ingebed- nog vrij individualistisch. Hoewel anderen gebukt gaan onder lage lonen, hoge werkdruk en slechte werkomstandigheden betekent een verbetering voor sommigen, een heuse verandering voor anderen. Het gegeven dat we een geprivilegieerde positie zouden moeten opgeven, boezemt velen angsten in.
Dit viel ook op toen we met BOEH (Baas over Eigen Hoofd) aan de slag gingen rond het hoofddoekenverbod, nu bijna 10 jaar geleden. Tijdens verschillende gesprekken merkten we vooral op hoe we telkens weer het onderspit moest delven, de machtsverhoudingen werden telkens weer benadrukt hoezeer we ook in gesprek wilden gaan en bereid waren om naar argumenten te luisteren. Duizenden euro’s gingen we vooral bij de gemeenschappen met een migratie achtergrond inzamelen om de juridische zaak aan te spannen, die we later ook wonnen. Om dan tot het besef te komen dat het vonnis gewoon genegeerd kan worden.
Hoe vermoeiend die strijd ook was, het was een peulenschil vergeleken met de uitputtende gesprekken rond hoe islam onderdrukkend werkt en de hoofddoek daar een uiting van is. Hoe moslima’s het stappenplan moeten volgen om te emanciperen en waar je zelfs tot het koloniale toe mannen maar ook vrouwen hoort hoe ik als vrouw tot die beschaving kan horen, zonder ook maar de vraag te stellen wat vrouwen willen en waaruit ze hun inspiratie halen.
Hoe iedereen plotseling onder het mom van emancipatie en de waarden van de verlichting, toegaven aan de discriminatie en racisme van groepen. Maar meer nog het gegeven dat ons agency niet erkend werd, stelt vragen naar de menselijkheid en rechtvaardigheid in heel het (non)debat.
Het doet me denken aan de momenten waar ik na mijn bevalling, duizenden adviezen kreeg over hoe ik mijn baby zou moeten vasthouden, moet voeden, hem wel of niet zou moeten oppakken, de borstvoeding, de slaaptraining etc. Of hoe Kind en Gezin me op huisbezoek – mijn engeltje was slechts drie weken – aanmaande om Nederlands te spreken met mijn zoontje om hem een goede toekomst te gunnen.
De uiteindelijk toch vrij geïsoleerd gebleven feministische strijd rond het hoofddoekenverbod, zou niet gevoerd zijn geweest ware het niet dat een aantal feministen het beschouwden als een gezamenlijke strijd waar de keuzevrijheid en zelfbeschikkingsrecht van meisjes en vrouwen in een islamofoob klimaat gefnuikt werden. Het opmerkelijke is dat verschillende vrouwen qua leeftijd, klasse, achtergrond en levensbeschouwing voor een feminisme gingen die inherent inclusief, antiracistisch en anti-neoliberaal is.
Een feminisme breder dan enkel positie van vrouwen maar ook ging over wat rechtvaardigheid in de samenleving betekent, en hoe we deze kunnen implementeren. Momenten bij de vleet om zusterschap onderling te ervaren.
Die invulling gaat verder dan enkel vrouwen ondersteunen omdat ze vrouw zijn, denk maar aan de steun die Belgische politica hadden voor Hillary Clinton tijdens de VS verkiezingen. Het zijn diezelfde verkiezingen die duidelijk maakten hoe nodig zo’n brede visie op feminisme is. Om te beseffen dat feminisme verder reikt dan een strijd voor vrouwen alleen die zich afspeelt ergens binnen een apart feministische getto terwijl de wereld verder draait zoals voorheen, gedreven door witte heteroseksuele mannen uit de (hogere) middenklasse, iets waar feministen voortdurend moeten tegen knokken. Om maar nog te zwijgen over de vele panels die gedomineerd werden in oa Gent waar het panel eerst bestond uit tien personen, allen mannen inclusief moderator. Of Gazet van Antwerpen waar – bij de viering van 125 jaar GVA- 47 mensen een bijdrage zouden leveren waarvan 6 vrouwen en 9 personen met migratieroots. Om nog maar te zwijgen over onze democratisch verkozen regering.
Wat de essentie is die ik vandaag wil brengen is een oproep om feminisme breed te interpreteren en de strijd aan te gaan tegen elke vorm van onderdrukking. Om ervoor te zorgen dat feminisme inclusief, antiracistisch, gedekoloniseerd en anti neoliberaal is.
Om daarrond samen visie te ontwikkelen en die houding eigen te maken, om verandering teweeg te brengen. Ruimte te creëren voor onszelf, en de komende generaties in plaats van in het dominant denken mee te gaan en gesprekken te voeren of feminisme nog nodig is. Dat vandaag in één van de machtigste werelddelen slechts 2 keuzes gelden in de presidentsverkiezingen nl Hillary Clinton of Donald Trump – de pest of cholerais het bewijs dat het meer dan ooit nodig is.
Ik dank jullie.
Samira Azabar van Baas Over Eigen Hoofd!